Παρέμβαση 5 σημείων για τα προβλήματα στην διάθεση ελαιολάδου

Αυγενάκης προς Τσαυτάρη και Χατζηδάκη

Σε πέντε καίρια σημεία που αφορούν σε προβλήματα ελαιοκομίας και διάθεσης του... ελαιολάδου, αναφέρεται ο Βουλευτής Ηρακλείου κ. Λευτέρης Αυγενάκης προς τους Υπουργούς Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ.κ. Κωστή Χατζηδάκη και Αθανάσιο Τσαυτάρη. Πιο συγκεκριμένα ο Λευτέρης Αυγενάκης αναφέρεται στην υποχρέωση αναγραφής του είδους των ελαίων που χρησιμοποιούνται, στους καταλόγους επιχειρήσεων μαζικής εστίασης, στην αύξηση της χωρητικότητας των συσκευασιών ελαιολάδου για επιχειρήσεις μαζικής εστίασης, στην υποχρεωτική χρήση μη ξαναγεμιζόμενων συσκευασιών, σε ρυθμίσεις που θα έχουν ως αποτέλεσμα την μείωση της ψαλίδας παραγωγού –καταναλωτή για την αποφυγή νοθειών και τέλος στην πρόταση της έκθεσης του ΟΟΣΑ να επιτραπεί στην Ελλάδα η παραγωγή μιγμάτων ελαιολάδου –σπορελαίων.


Αναλυτικά το κείμενο της παρέμβασης:

«Το ελαιόλαδο αποτελεί βασικό στοιχείο της μεσογειακής διατροφής και θεωρείται άριστο προϊόν υγιεινής διατροφής. Η Ελλάδα καταλαμβάνει την 3η θέση παγκοσμίως στην παραγωγή ελαιολάδου (150 εκατ. ελαιόδενδρα), αλλά την 1η θέση παγκοσμίως στην ποιότητα, δεδομένου ότι το 80% της ελληνικής παραγωγής ανήκει στην κορυφαία ποιότητα του εξαιρετικού παρθένου (δηλαδή οξύτητα μέχρι 0.8%). Ωστόσο, υπάρχουν κάποια ζητήματα, όσον αφορά στην ελαιοκομία και την διάθεσή του, τα οποία, ενώ δεν απαιτούν κρατικές δαπάνες, θα ωφελήσουν παραγωγούς, καταναλωτές ενώ παράλληλα μπορούν να εισφέρουν και σημαντικά έσοδα στον προϋπολογισμό.

1. Αναγραφή είδους ελαίων στους καταλόγους επιχειρήσεων μαζικής εστίασης

Σύμφωνα με την Υπ. απόφαση Α2-861/22-8-2013, αρθ.91,παρ.4, μεταξύ των ενδείξεων που πρέπει να αναγράφονται απαραίτητα στους κατάλογους περιλαμβάνεται και «το είδος των χρησιμοποιούμενων ελαίων και η χρήση τους». Ωστόσο, αν και έχουν παρέλθει αρκετοί μήνες, δεν έχει διαπιστωθεί η εμφάνιση αυτής της ένδειξης σε τιμοκαταλόγους επιχειρήσεων εστίασης. Έτσι, ενώ όπως είναι γνωστό, σε επίπεδο χώρας αλλά και ακόμη και σε ελαιοπαραγωγικές περιοχές όπως στην Κρήτη, σε αρκετά από τα φαγητά, γλυκά και στο σύνολο σχεδόν των τηγανητών που προσφέρονται από τις επιχειρήσεις εστίασης, αφήνεται τεχνηέντως να εννοηθεί ότι παρασκευάζονται με ελαιόλαδο, ενώ στην πράξη παρασκευάζονται με σπορέλαια.

Επομένως, είναι φανερό ότι θα πρέπει να ληφθούν σχετικά μέτρα και να δοθούν κατάλληλες οδηγίες στις αρμόδιες υπηρεσίες ελέγχων, ώστε η σωστή αυτή νομοθετική ρύθμιση να εφαρμοστεί και να μην μείνει μόνο στα χαρτιά. Έτσι, θα υπάρξει σημαντικό όφελος όχι μόνο για τους ελαιοπαραγωγούς, αλλά και κυρίως για τον τομέα του τουρισμού αφού έχει διαπιστωθεί ότι υψηλό ποσοστό Τουριστών επιθυμούν φαγητά με ελαιόλαδο και είναι διατεθειμένοι να τα πληρώσουν και ακριβότερα.

2. Αύξηση συσκευασιών ελαιολάδου για επιχειρήσεις μαζικής εστίασης

Στην Έκθεση του ΟΟΣΑ προτείνεται η αύξηση της μέγιστης επιτρεπτής συσκευασίας ελαιολάδου από 5 λίτρα που είναι σήμερα, σε μεγαλύτερη για τον εφοδιασμό των επιχειρήσεων και φορέων μαζικής εστίασης. Η δυνατότητα αυτή προσφέρεται και από πλευράς του Καν. (ΕΕ) 29/2012, αλλά μέχρι σήμερα η Ελλάδα με την Κ.Υ.Α. 3232902/2009 δεν την έχει υιοθετήσει.

Ως εκ τούτου, είναι αναγκαία η αύξηση της μέγιστης επιτρεπτής συσκευασίας από 5 λίτρα που είναι σήμερα, σε 20 και άνω λίτρα, για τροφοδοσία των επιχειρήσεων και φορέων μαζικής εστίασης ταβερνών, εστιατορίων, ξενοδοχείων, νοσοκομείων, στρατού κ.α. όπως γίνεται και στην Ισπανία που έχει επιτρέψει συσκευασίες μέχρι και 50 λίτρα.

3. Υποχρεωτική χρήση μη ξαναγεμιζόμενων συσκευασιών στην εστίαση

Η υποχρεωτική καθιέρωση επώνυμων μη ξαναγεμιζόμενων συσκευασιών (μιας χρήσης) για το νωπό ελαιόλαδο που προσφέρεται στα τραπέζια των επιχειρήσεων εστίασης, αντί των γνωστών ξαναγεμιζόμενων φιαλιδίων με το «λαδόξυδο», είναι γνωστό ότι ενώ τον περασμένο Μάιο ψηφίστηκε στην Διαχειριστική Επιτροπή της Ε.Ε., αναιρέθηκε στην συνεχεία χωρίς να δοθούν οι απαραίτητες εξηγήσεις.

Ωστόσο, η δυνατότητα να εφαρμοστεί η ρύθμιση αυτή στο εσωτερικό των Κρατών Μελών που επιθυμούν, προφανώς υφίσταται και ήδη έχει αξιοποιηθεί από την Πορτογαλία που την εφαρμόζει τώρα και μερικά έτη, ενώ πρόσφατα στις 15 Νοέμβριου 2013 αξιοποιήθηκε και από την Ισπανία η οποία, προχώρησε σε σχετική νομοθετική ρύθμιση. Σύμφωνα με Βασιλικό Διάταγμα που ενέκρινε το Υπουργικό Συμβούλιο στην Ισπανία από την 1η Ιανουαρίου 2014 τα ελαιόλαδα στις επιχειρήσεις Εστίασης θα προσφέρονται σε νόμιμες επώνυμες μη ξαναγεμιζόμενες συσκευασίες, με κατάλληλες ετικέτες και πώμα απαραβίαστο ώστε ο καταναλωτής να μπορεί να γνωρίζει με ακρίβεια την ποιότητα και την ταυτότητα του τυποποιητή του ελαιόλαδου που καταναλώνει.

Η εν λόγω ρύθμιση αυτή πρέπει να εφαρμοστεί και στην Ελλάδα, αφού είναι φανερό ότι θα ενισχύσει το γαστρονομικό επίπεδο των επιχειρήσεων εστίασης και θα συμβάλει στην ενίσχυση του τουρισμού της χωράς.

4. Ρυθμίσεις για μείωση ψαλίδας παραγωγού –καταναλωτή

Στην χώρα μας, οι ανάγκες της οικογενειακής κατανάλωσης, η οποία κυμαίνεται στα 20 κιλά/άτομο ετησίως σε επίπεδο χώρας και ακόμη υψηλότερα στην Κρήτη, δεν μπορούν να εξυπηρετηθούν ούτε πρακτικά, ούτε οικονομικά από τα συνήθη καταστήματα λιανικής (Σούπερ Μάρκετ) όπου οι τιμές είναι 100 έως και 300% υψηλότερες από τις τιμές παραγωγού. Η κατάσταση αυτή εξωθεί , όπως είναι φυσικό, σε μια άτυπη διακίνηση μεγάλων ποσοτήτων ελαιολάδου κατευθείαν από παραγωγούς σε καταναλωτές, σε τιμές 40-50% υψηλότερες από τις τιμές παραγωγού, οι οποίες είναι συμφέρουσες και για τις δυο πλευρές και φαίνεται να καλύπτει ένα ποσοστό άνω του 30% της Ελληνικής κατανάλωσης

Η μορφή αυτή της οικογενειακής κατανάλωσης, ενώ έχει σειρά πλεονεκτημάτων γιατί μειώνει δραστικά την ψαλίδα παραγωγού καταναλωτή, οπωσδήποτε επιτρέπει, όπως και η τυπική λιανική αγορά, περιπτώσεις νοθειών και φοροδιαφυγής. Επομένως με κατάλληλες ρυθμίσεις, πρέπει να τεθεί υπό νομιμοποίηση, ώστε και η ψαλίδα παραγωγής –κατανάλωσης να μειωθεί και η απώλεια φορολογικών εσόδων να περιοριστεί.

5. Όχι στα μίγματα ελαιολάδου-σπορελαίων

Η πρόταση της έκθεσης ΟΟΣΑ να επιτραπεί στην Ελλάδα η παραγωγή μιγμάτων ελαιολάδου –σπορελαίων, δεν πρόκειται σε καμία περίπτωση να ωφελήσει ούτε τους παραγωγούς, ούτε τους καταναλωτές. Οι περισσότεροι καταναλωτές ελαιολάδου γνωρίζουν ότι ένα μίγμα ελαιολάδου -σπορελαίων μπορεί να είναι φθηνότερο από το ελαιόλαδο αλλά δεν είναι πια ελαιόλαδο. Έχει όλα τα μειονεκτήματα των «τροποποιημένων χημικά ελαίων» όπως τα πλείστα σπορέλαια. Επομένως, αν παραβλέψουν αυτά τα μειονεκτήματα μπορούν να επιλέξουν κατευθείαν σπορέλαια που θα είναι πράγματι φθηνότερα.

Επομένως, είναι φανερό ότι με την καθιέρωση των μιγμάτων οι μόνοι που πρόκειται να ωφεληθούν είναι οι εισαγωγείς και οι βιομηχανίες σπορελαίων, οι όποιοι θα επιχειρήσουν να διαθέσουν σπορέλαια με την «πλάτη» του ελαιολάδου, λανσάροντας στις σκευασίες και διαφημίσεις τους την λέξη «ελαιόλαδο» παραπλανώντας τους μη ενήμερους καταναλωτές.

Τα ανωτέρω ζητήματα, κάτω από τις σημερινές κρίσιμες περιστάσεις θα πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπόψη, διότι η επίλυσή τους, ικανοποιεί τις ανάγκες των παραγωγών και καταναλωτών, αλλά και το εθνικό συμφέρον.

Κατόπιν των ανωτέρω,

ΕΡΩΤΑΤΑΙ Ο ΑΡΜΟΔΙΟΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ

1. Σε ποιες ενέργειες προτίθεστε να προβείτε προκειμένου να αναγράφονται απαραίτητα στους κατάλογους και το είδος των χρησιμοποιούμενων ελαίων και η χρήση τους, μέσω έλεγχων των επιχειρήσεων;

2. Προτίθεστε να εξετάσετε την αύξηση της μέγιστης επιτρεπτής συσκευασίας από 5 λίτρα που είναι σήμερα, σε 20 και άνω λίτρα, για τροφοδοσία των επιχειρήσεων και φορέων μαζικής εστίασης

3. Προτίθεστε να εξετάσετε την υποχρεωτική καθιέρωση επώνυμων μη ξαναγεμιζόμενων συσκευασιών (μιας χρήσης) για το νωπό ελαιόλαδο που προσφέρεται στα τραπέζια των επιχειρήσεων εστίασης;

4. Σε ποιες ενέργειες προτίθεστε να προβείτε προκειμένου να μειωθεί η ψαλίδα μεταξύ παραγωγού - καταναλωτή, η οποία έχει οικονομικές προεκτάσεις όσον αφορά στην τιμή του ελαιολάδου στα καταστήματα λιανικής, αλλά και οδηγεί στην οικογενειακή κατανάλωση μέσω διακίνησης ποσοτήτων, με περιπτώσεις νοθειών και φοροδιαφυγής;

5. Προτίθεστε να δώσετε την δυνατότητα παραγωγής μιγμάτων ελαιολάδου –σπορελαίων, η οποία δεν πρόκειται να ωφελήσει ούτε τους παραγωγούς, ούτε τους καταναλωτές, αντιθέτως θα ωφελήσει τους εισαγωγείς και τις βιομηχανίες σπορέλαιων σε βάρος των ελαιοπαραγωγών;»